Forum portalu turystyka-gorska.pl

Znamy prawdziwego odkrywcę K2

Czy niedługo trzeba będzie na nowo drukować mapy gór Karakorum? Chiny złożyły w sprawie tych gór rezolucję do ONZ. Czy druga co do wielkości góra na świecie będzie miała polską nazwę?
Na pograniczu Pakistanu i Chin znajduje się szczyt znany powszechnie jako K2. Jest to drugi co do wielkości szczyt Ziemi. Według wszelkich encyklopedii pierwszych pomiarów tej góry dokonał Brytyjczyk T. G. Montgomerie w 1856 roku nazywając ją K2.

Góra ta jest od wielu lat przedmiotem sporów pakistańsko-chińskich. W ostatnim miesiącu Chiny złożyły w ONZ-ecie projekt rezolucji w sprawie przyznania Chinom jednoznacznych praw do tego rejonu gór Karakorum. Projekt rezolucji został doskonale udokumentowany. Przedstawione dokumenty mają świadczyć, że to podróżnicy w służbie Chin byli pierwszymi odkrywcami góry.
Według strony chińskiej pierwszym odkrywcą i badaczem szczytu był niejaki Jan Gołaszewski (1798-1841). Uczestnik Powstania Listopadowego zesłany na Syberię w 1832 roku. Gołaszewski wcześniej studiował geologię i geografię w Paryżu. W 1833 roku Gołaszewski uciekł do Chin. Tam trafił na dwór lokalnego gubernatora, gdzie nauczył się języka mandaryńskiego.

Gołaszewski zasłynął jako znakomity geograf i geolog. W 1836 roku trafił na dwór cesarski. Cesarz Chin wysłał go następnie w rejon Karakorum. Tam Gołaszewski dokonywał pomiarów i badań. W latach 1837-1841 zbadał całe pasmo Karakorum nadając szczytom nazwy. Przy pomiarach góry zwanej obecnie K2 pomylił się tylko o 1 metr. Zginął w 1841 roku podczas lawiny śnieżnej. Jego chińscy towarzysze przynieśli do Pekinu notatki Gołaszewskiego z jego odkryciami. Niestety był to sam środek wojny opiumowej (1839-1842) i cesarz Chin miał dużo innych kłopotów. Odkrycia Gołaszewskiego poszły w zapomnienie. W następnych latach Chiny coraz bardziej chyliły się ku upadkowi i nikt już nie przejmował się odkryciami w odległym Karakorum.

Postaci Gołaszewskiego próżno szukać w encyklopediach polskich. Znany jest natomiast od niedawna chińskim geografom. Właśnie notatki Gołaszewskiego mają pomóc Chinom przejąć kontrolę nad tym rejonem świata. Chińczycy po objęciu Karakorum chcą nadać szczytom górskim nowe, chińskie, nazwy. Szczyt K2 ma zmienić się na nazwę nadaną mu przez odkrywcę - Szczyt Jozefa Poniatowskiego. Szczyt Gesherbrum I ma zyskać imię Jana Gołaszewskiego. W ten sposób Chińczycy chcą uczcić pamięć wielkiego polskiego odkrywcy w służbie cesarskich Chin.

Zgromadzenie Ogólne ONZ powołało specjalną komisję w celu zbadania ostatecznego rozwiązania problemu przynależności Karakorum. Znając obecną pozycję Chin, może już niedługo trzeba będzie opracować nowe mapy tych gór?